ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN KAPALI OTOPARKLARA GİRİŞİ YASAKLANMALI MI?

Elektrikli araçların termal kaçak ve yangın tehlikesi nedeniyle kapalı otoparklara alınmaması gerektiği hakkında görüşler zaman zaman ortaya atılabiliyor. Peki bu gerçekten gerekli mi?

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, elektrikli araçlarda kullanılan Li-iyon batarya teknolojisi fosil yakıtlı motor teknolojisine göre daha bebek sayılacağından, bazı emniyet konularında halen farklı görüşler, araştırmalar mevcuttur. Şimdilik bunların hepsine saygı duymakla birlikte, tecrübeler ve araştırmalar ilerledikçe gelecek zamanda üzerinde görüş birliği sağlanmış sonuçlara ulaşılacaktır.

Elektrikli araçların Li-iyon pillerinde termal kaçak sonucunda açığa çıkan yanıcı madde büyük oranda hidrojendir. İsveç itfaiye kuruluşunun yayınladığı bilgiye göre; hidrojen her ne kadar havadan hafif bir gaz olsa da, tamamen kapalı bir ortamda yayıldığı takdirde gidecek yer bulamayınca belli alanlarda toplanarak yanıcı konsantrasyona ulaşabilir. Hidrojen gazının alt patlama sınırı (LEL) %4 üst patlama sınırı (UEL) %77 olduğundan toplandığı yerde yanıcı konsantrasyon oluşturma ihtimali yüksektir. Eğer hidrojen gazı bataryadan sızdığında ateşleyici kaynak bulamazsa ve bir yerde toplanırsa tıpkı LPG gibi UVCE patlamasına yol açabilir. Bu nedenle "Acaba elektrikli araçlar da LPG'li araçlar gibi kapalı otoparklara alınmamalı mı?" sorusu incelenmelidir.

Li-iyon bataryadan sızan yanıcı gazlar çoğunlukla bataryadan çıkar çıkmaz yüksek sıcaklık veya mekanik kıvılcım nedeniyle tutuşur. Yani yanmadan yayılıp gaz bulutu oluşturma ihtimali düşüktür. Ancak bu tip durumlarla az da olsa karşılaşıldığı için tehlike yoktur diyemeyiz. Bunu şimdi cepte tutalım... 

Açık ve kapalı otopark ayrımını doğru yapmak gerekir. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe göre bir otoparkın açık otopark sayılabilmesi için dışarıya açık alanının döşeme alanına oranının %5 'ten fazla olması ve açıklıkların karşı cephelerde olması gerekir. Yani bir otoparkta bu oran %6 ise o otoparkı açık otopark olarak adlandırabiliriz ancak bu açıklık oranı yanıcı gazların doğal yolla dağılması için yeterli olmayabilir. Aynı şekilde kapalı otoparkta tanıma göre az da olsa açıklık bulunması mümkündür. Tüm bunlar Li-iyon batarya yangın emniyeti açısından belirsiz, gri bir alan yaratır. Hidrojen gaz konsantrasyonu açık ve kapalı otoparklarda kendiliğinden emniyetli şekilde dağılabilir mı, dağılmaz mı? 

Bu konuda benim görüşüm; elektrikli araçların riskinin LPG düzeyinde olmadığı, açık ve kapalı otoparklara alınabileceği, ancak bunun için risk analizi yapılarak risk önleme hiyerarşisine uygun tedbirler alınması gerektiği yönünde. Park alanı düzenlemesi, personel eğitimi, havalandırma revizyonu, algılama ve söndürme sistemleri kurulması, önceliklendirme vb bu tedbirlere örnek olabilir. Otoparkı olan firmaların bu konuda uzman birine risk analizi yaptırması, sonrasında da risk analizinde ortaya çıkan riskleri azaltacak çalışma yapması can ve mal emniyeti açısından gereklidir.